Geçtiğimiz günlerde İzmir Körfezi’nde binlerce balık kirlilik nedeniyle ölmüş, özellikle kıyı ilçelerde dayanılmaz derecede ağır bir koku hakim olmuştu. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın talebiyle, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı devreye girerek büyükşehir belediyesi ve 35 akademisyenin de dahil olduğu bir “İzmir Körfezi Bilim Kurulu” oluşturdu. İzmir Körfezi Bilim Kurulu bugün İzmir’de toplanarak körfez için oluşturulan 15 maddelik acil eylem planını kamuoyuyla paylaştı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, “Acil ve kısa vadeli eylem planını oluşturmuş bulunuyoruz. Orta ve uzun vadeli plan da Kasım sonunda bilim kurulu ile neticelendirilecek ve İzmir ile buluşturacağız” diye konuştu.
İzmir Körfezi Bilim Kurulu’nun oluşturduğu eylem planı içerisindeki 15 madde, şunlar oldu:
“1. Çiğli Atıksu Arıtma Tesisinin; Mevzuata ve tekniğine uygun olarak işletilmesi, SAIS sisteminin devreye alınması, By-Pass hattının kapatılarak, taşkın savağının teşkil edilmesi, taşkın savağı çıkışının online izlenmesi, 4. fazın devreye alınması (İZBB)
2. İç Körfeze ulaşan derelerde ivedi temizlik çalışmalarının başlatılması, İzmir Körfez'inde, tüm atıksu hatlarına ve yağmur suyu kanallarına yapılan bağlantıların kontrol altına alınması, (İZBB)
3. Alıcı ortama yapılan deşarjların kontrol altına alınması amacıyla izleme ve denetim çalışmalarının sıklaştırılması, (İZBB)
4. Ana kuşaklama kanalı, kolektör hatlarında öncelikli olmak üzere tüm atıksu hatlarında ve terfilerde sorunların tespiti, temizlik, bakım onarım gibi gerekli iyileştirmelerin yapılması, (İZBB)
5. İZSU Atıksuların Kanalizasyon Şebekesine Deşarj Yönetmeliği'nin azot ve fosfor karbon parametrelerini de içerecek şekilde revize edilmesi, (İZBB ve Bakanlık koordineli)
6. "Bulut Temelli Bilgi Paylaşım Sistemi" oluşturulması, (Bakanlık)
7. Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı kapsamında İzmir Körfezi izleme ağının genişletilmesi, (İZBB)
Kısa Vadeli Eylemler:
8. Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi'nin deşarj yerinin İç Körfeze en az etkisi olacak şekilde yeniden değerlendirilmesi, (İZBB ve Bakanlık koordineli)
9. İç körfeze ulaşan derelerde rüsubat kontrolünün sağlanması ve rüsubat kaynaklı kirliliğin azalması amacıyla seki , eşik, tersip bendi ve bunun gibi sistemlerin değerlendirilerek uygun olanların hayata geçirilmesi, (İZBB ve DSİ))
10. Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı kapsamında erken uyarı sistemlerinin kullanılabilirliğinin araştırılması, (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı)
11. Körfez su kalitesinin etkisinin ortaya konulması, körfezde ivedi dip tarama çalışması yapılan alanların tespit edilmesi olası dip tarama faaliyeti sonucu çıkacak tarama malzemesinin çevresel yönetimi alternatiflerinin değerlendirilmesi, (Çevre, Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda İzBB ve Ulaştırma Bakanlığı tarafından)
12. İzmir Körfezi'nde deniz suyunu filtre ederek beslenen su ürünlerine yönelik düzenlemeler yapılması, (Tarım ve Orman Bakanlığı)
13. İzmir Körfezi ekosisteminin daha iyi anlaşılmasına yönelik ayrıntılı araştırmaların ve izleme çalışmalarının başlatılması, (Çevre, Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı)
14. Kirlilikle biyolojik mücadele ve denizin oksijenlendirilmesine yönelik dünyada ispatlanmış uygulama örneklerinin İzmir Körfezi'nde uygulanabilirliğinin Bilim Kurulunca değerlendirilmesi, (Çevre, Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı)
15. İzmir Körfezi'nin korunması su verimliliği deniz çöpleri vs. konularında bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi amacıyla sürekli eğitim programlarının yürütülmesi. (Çevre, Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve STK’lar tarafından yürütülmesi)