Google'ın eski CEO'su Eric Schmidt tarafından kurulan Schmidt Futures ile Oxford Üniversitesi bünyesindeki Rhodes Vakfı tarafından desteklenen '100 Rise Global' her yıl dünya genelinde düzenleniyor. Toplum sorunlarına duyarlı projelerle başvuru yapan ve gelecek vadeden 15-17 yaş grubundan gençlerin yer aldığı listede, Türkiye'den Bahçeşehir Koleji İzmir 50. Yıl Kampüsü Fen ve Teknoloji Lisesi 11. Sınıf Öğrencisi Mert Özkardeş, deprem riski ve yönetimi için geliştirdiği uygulama ile 'Dünyanın en parlak 100 öğrencisi' arasında yer aldı.
DEPREM SARSINTILARINI UNUTAMADI, PROJE GELİŞTİRDİ
İzmir'de 2020 yılında meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki deprem sonrasında yaşadığı korku dolu anları unutamadığını belirten Mert Özkardeş, "Depremin ardından aylar geçmesine rağmen bilinçaltımda hala sarsıntınlar hissetmeye devam ediyordum. O yıl, 'Keşke deprem olunca bize haber veren bir sistem olsa' diye düşünerek bu fikri geliştirmeye başladım. Ancak liseye giriş sınavına hazırlık sürecinde olduğum için bu fikre tam anlamıyla odaklanamamıştım. Notlarımın arasına bir kenara koyduğum bu projenin yeniden doğmasına yine bir deprem vesile oldu. 2023 yılında tüm ülkeyi yasa boğan Kahramanmaraş depremi, çoğu insanın olduğu gibi benim de hayatımı değiştirdi. Deprem bölgesine yardım kolisi paketlerken bir yandan da Hatay'da yaşayan jeoloji mühendisi amcamdan depremin sonrasında yaşananları soruyordum. Amcam bana, 'İnsanlar ölüyor, hiçbir şey yapamıyorum' dediğinde derin bir çaresizlik hissetim. Uyuyamıyor, yemek yiyemiyordum. O an, deprem güvenliği adına bir şeyler yapmam gerektiğini daha da iyi anladım ve projemi tamamlamaya karar verdim" dedi.
AKILLI TELEFON VE YAPAY ZEKA İLE DEPREM RİSKİNİ ANALİZ EDECEK
16 yaşındaki 11. sınıf öğrencisi Mert Özkardeş, riski ve ulaşılabilirliğini de ön plana tutarak hazırladığı projesiyle nasıl 'Dünyanın en parlak 100 öğrencisi' listesine girdiğini ise şöyle aktardı:
"Deprem güvenliği adına bir şey yapmam gerekiyordu ve gerekli araştırmaları yaptıktan sonra kararlı bir şekilde projeme başladım. Sistemin sadece uyarı vermekle kalmayıp, binaların sarsıntı verilerini analiz ederek kolon testi olmadan yapısal risk saptayabileceğini fark ettim. Her eve bir ivmeölçer yerleştirmek gerekliydi, ancak maliyeti yüksek olacaktı. Aklıma telefonlar geldi. Neredeyse herkesin cebinde bir akıllı telefon var. Bu sistemi akıllı telefonlarla uyguladığımızda hem maliyet açısından hem de ulaşabilirlik sorunu ortadan kalkmış olacak. Deprem güvenliği sadece binalarla sınırlı değil, odaların düzeni de hayati önem taşıyor. Buna en büyük örnekte Gölcük depremindeki yaralanmaların birçoğunun kötü oda düzenlerinden kaynaklanması, bu yüzden projeme odaları otomatik olarak düzenleyen bir sistemi de ekledim. Oda düzenlerinin kullanıcıların estetik zevklerine hitap etmesi için bir yapay zeka modeli eğittim."
Üniversite mekanik mühendisliği okuyarak bilgisayar mühendisliğinde uzmanlaşmak istediğini belirten Özkardeş, başarısında katkısı olan öğretmenlerine ve ailesine teşekkür ederek şunları söyledi:
"Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün söylediği gibi, 'Üretmeyen bir millet yok olmaya mahkumdur.' Bu yüzden, hayatım boyunca üretmeye ve topluma katkıda bulunmaya devam edeceğim."(DHA)
