Döviz kurlarında yaşanan tarihi yükselişin ardından zirve yapan hayat pahalılığı, döviz kurları düşmesine rağmen artarak devam etti. Gıda ürünlerinde yüzde 100'ü geçen artışlar yaşandı ancak iktidar sadece yüzde 7'lik Katma Değer Vergisi (KDV) indirimi yapabildi. Enflasyonun rekor kırmasının ardından temel gıda ürünlerindeki KDV oranının yüzde 1'e düşürülmesi pahalılığa çare olmaktan hayli uzak kaldı. Vatandaşlar da duruma “Ölümü gösterip sıtmaya razı ediyorlar” diyerek tepki gösterdi.
KDV indirimiyle etiketler yenilendi. Bazı marketler ekstra indirim yapsa da fiyatlarda anlamlı bir değişiklik olmadı.
2021 yılı, döviz kurlarının, akaryakıt ve gıda fiyatlarının rekor seviyelere ulaştığı bir yıl oldu. 20 Aralık kur operasyonunun ardından dövizde sert düşüş yaşandı ancak bu durum etiketlere yansımadı. Aksine fiyatlarda rekor artışlar oldu. Öyle ki vatandaşlar artık temel gıda ürünlerini dahi alamaz hale geldi.
FİYATLAR YİNE ARTAR
Kararın ardından marketlerde adeta etiket değiştirme telaşı başladı. Market çalışanları karardan itibaren geceden beri etiketleri güncellediklerini belirtti. Ancak fiyatlarda çok az miktarda düşüş olduğunu, kısa süre sonra geleceğini düşündükleri yeni zamlarla fiyatların KDV düşürülmeden önceki haline yeniden çıkacağını, hatta geçebileceğini söylediler.
Undaki fiyat değişimi 2 lira
– Ekonomistlerin yıllık enflasyonun % 114 olduğunu belirttiği bu pahalılık ortamında KDV indirimi tatmin etmedi. Bazı ürünlerin fiyatlarındaki değişimler ise şöyle oldu: 1 litre riviera zeytinyağı 80.99 liradan 64.99 liraya, 1 litre sızma zeytinyağı 92.99 liradan 74.99 liraya, 4 litre ayçiçek yağı 116.24 liraya, 2 litre ayçiçek yağı 69.74 liraya, 500 gram makarna 8.79 liradan 7.49 liraya, 1 kilo un 11.99 liradan 9.99 liraya, 1 kilo çay 34.99 liradan 29.99 liraya, 30'lu bulaşık tableti 48.99 liradan 37.99 liraya, çamaşır deterjanı 39.99 liradan, 29.99 liraya düştü.
‘KDV indirimi' denetimi de başladı
– Temel gıda ürünlerinde KDV'nin yüzde 8'den yüzde 1'e indirilmesi ile Türkiye genelinde marketlerde denetleme başladı. Zabıta ekipleri etiketleri denetlerken vatandaşların aldıkları ürünler için kasada kesilen fişlerde KDV oranının yüzde 1 olarak kesilip kesilmediği de kontrol edildi.
‘3-5 kuruş indirimle olacak iş değil'
Vatandaşlar yüzde 7'lik indirimin bir şeye fayda etmediğini belirtti. Mustafa Saka “Her gün aldığım ürünlere baktım, (kayda değer) hiçbir indirim yok” dedi. Saka, “Bugün gelip bir malzeme alıyorum, yarın geldiğimde zamlı oluyor. 22 senedir bir şirketin aşçılığını yapıyorum; geçen sene 500 liraya şirketin yemeğini yaparken, şimdi 1200 lira para harcıyorum. Dolar, benzin, mazot düşmediği müddetçe indirim hiçbir zaman gerçekleşmeyecek. Milleti kandırmasınlar” dedi. Bazı vatandaşların tepkileri şöyle:
Celal Aksu: Bu kadar zamma bu çare değil
İnsanların beklediği, istediği gibi bir indirim yok. 3-5 kuruş indirimle olacak iş değil bu. Her şey bu kadar pahalıyken, bu kadar pahalılık varken, benzine, doğalgaza, elektriğe bu kadar zam varken bir çare değil bu indirim.
Ahmet Sarıhan: İndirim falan yok
İndirim filan yok. Ben kıraathane işletiyorum. Küp şeker almak için zincir marketlere gittim. 8.90'dı fiyatı, baktım fiyat değişmemiş. Market market dolaştım indirim görmedim. Maden suyu indirimden önce 7.85'ti, şimdi 11 lira. Nasıl indirim bu?
Tuğba Çelik: Türkiye'de fiyatlar inmez
Henüz indirim görmedim. Devlet asgari ücrete, emekli maaşlarına zam verdi ama temel ürünlerin tamamına zam geldi. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Türkiye'de yapılan zamlar geri inmez. Fiyat tavanı gördü mü bir daha geriye döneceğini sanmıyorum.
Coşkun Kököz: Cebimizdeki ateşi söndürmez
Birkaç liralık indirim vatandaşın cebindeki ateşi söndürmeye yetmez. İndirim demek vatandaşın 100 lira en azından bir poşetini doldurması anlamına gelmeli. Bu indirimlerin de fazla süreceğine inanmıyoruz. Yarın fiyatları artırırlar.
