TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası tarafından düzenlenen 2. Uluslararası Kentsel Dönüşüm Sempozyumu Antalya’da başladı. “Arazi Nasıl Dönüşüyor?” temalı bu yılki toplantıda, Türkiye’deki model ve uygulamaların yanı sıra, Avrupa’da arazi yönetimi ve AB’de kentsel dönüşüm süreci de masaya yatırıldı.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Karabağlar Belediye Başkanı Muhittin Selvitopu, Konak Belediye Başkanı Sema Pekdaş, Bornova Belediye Başkanı Olgun Atila, Karşıyaka Belediye Başkanı Hüseyin Mutlu Akpınar, Buca Belediye Başkanı Levent Piriştina, Gaziemir Belediye Başkanı Halil İbrahim Şenol ve Çiğli Belediye Başkanı Hasan Arslan’ın da katıldığı uluslararası sempozyumda Alman uzmanların yoğunluğu dikkat çekti.

Bu ısrar niye?
Sempozyumun açılışında konuşan Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Genel Başkanı Ertuğrul Candaş, çıktığı televizyon programlarında eleştirdiği kentsel dönüşüm uygulamaları karşısında, başarılı örnek olarak hep İzmir’i anlattığını söyledi. Kentsel arazileri rant amaçlı olarak elinde bulunduranların, siyasi güçleri de arkalarına alarak planları kentlerin gereksinimlerine göre değil kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirebildiğini ve çoğunlukla başarı elde ettiğini kaydeden Candaş, “Plansız, programsız aceleci uygulamaları, kentsel dönüşüm çalışmaları olarak kabul etmiyoruz. Ülkemizdeki kentsel dönüşüm politikalarının bir stratejiye dayanmadığını düşünüyoruz. 6306 sayılı kanun bir taraftan riskli alanların dönüşümünü öngörürken diğer taraftan da imar affı getiriyor. Arazi yönetim politikamız yok maalesef. Temel soru şu: Geçmişten bugüne yapılan hatalara rağmen, neden hala eski yanlışlarda ısrar ediyoruz?” diye konuştu.

İki yasa birleştirilsin
“Belediye Başkanları Bakışı ile Kentsel Dönüşüm” başlıklı oturuma Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel, TOKİ Başkan Yardımcısı Dr. Ahmet Şahin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı İrfan Uzun ve Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar ile birlikte katılan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, kentsel dönüşümdeki aksaklıkları ve İzmir’de uyguladıkları modeli anlattı. Başkan Kocaoğlu, “Bir ülkede kentsel dönüşüm neden iki ayrı yasayla yapılıyor? 5393 ve 6306 sayılı yasalar neden birleştirilmez? 6306 sayılı yasa uzlaşmayı zedeliyor. Ve mülkiyete müdahale eden maddelerinin bana göre acilen masaya yatırılması gerekiyor. Bunu yaparken de elini taşın altına koymuş yerel yönetimlerden bilgi alınması ve onların deneyimlerinin yasaya yansıtılması şart” dedi.

Önce vatandaşın güveni sağlanmalı

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı şöyle devam etti: “Biz İzmir’de, toplam 35 bin konutluk kentsel dönüşüm uygulaması üzerinde çalışıyoruz. Bunu yaparken de özellikle iki konuya çok dikkat ediyoruz: Kesinlikle yerinde dönüşüm yapıyoruz ve ortaya çıkacak rantın tamamını orada yaşayan insanlara bırakıyoruz. Gücümüzü de buradan alıyoruz. Dönüşüm bu şekilde yapılırsa, sağlıklı birkaç örnekten sonra hızlı bir şekilde artacaktır. Rant denilen değer artışı mutlaka olacaktır. Önemli olan, gecekondudaki bu rantın nasıl paylaşılacağıdır.”

Kentsel dönüşümde Bakanlığın düzenleyici ve kontrol edici olması gerektiğini söyleyen Başkan Kocaoğlu, “Yerel yönetimlerin yetkisinin artırılması şartıyla bu iş olur. Ama yoğunluk artırılarak yapılacak kentsel dönüşüm, kentsel dönüşüm değildir. Vatandaşların güveni olmadan hiçbir şey başarılamaz” diye konuştu.
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel ise, “Çok katlı, tek tip binalarla ortaya çıkan geçmişteki kimliksizlik ve ruhsuzluk, maalesef bu süreçte de devam etti. Oysa kentsel dönüşüm bir sosyal yaşam dönüşümüdür. Bunu vatandaşlara anlatabilmek için sosyologlardan yararlanılması gerekiyor. Rantsal dönüşüm gibi sloganlarla bu iş itibarsızlaştırılmamalı” diye konuştu.