Kahramanmaraş merkez olmak üzere bölgedeki 10 ili etkileyen art arda yıkıcı depremler sonrasında bir taraftan arama kurtarma çalışmaları devam ederken, bir taraftan da hasar tespiti için çalışma başlatıldı. Son verileri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum açıkladı. Buna göre, depremin etkilediği bölgede 122 bin 141 bina ve 66 bin 58 bağımsız bölüm yıkık veya ağır hasarlı.

Konutlara yönelik en yaygın sigorta Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından yürütülen zorunlu deprem sigortası. Gerek elektrik ve su aboneliği, gerek tapu işlemlerinde gerekse de konut kredilerinde zorunlu tutulması nedeniyle bugün Türkiye genelinde, sigortalanabilir 20 milyon konuttan 11 milyonunun zorunlu deprem sigortası bulunuyor. Bir başka ifadeyle Türkiye genelindeki konutların yüzde 55’i, yani her iki konuttan biri depreme karşı sigortalı.

1.3 MİLYON KONUT SİGORTALI

Bu oran Türkiye geneli. Bölgeler bazında bakıldığında ise özellikle Marmara’da sigortalılık oranı yüzde 63 ile Türkiye ortalamasının üzerinde. En yüksek sigortalılık oranına sahip il ise Yalova. Yalova’da konutların yüzde 84’e yakını deprem sigortalı. İkinci sırayı ise yüzde 81 sigortalılık oranı ile Tekirdağ, üçüncü sırayı da yüzde 80 sigortalılık oranı ile Sakarya alıyor. İstanbul’da ise sigortalanabilir 4.1 milyon konuttan yüzde 61’i, yani 2.5 milyonu sigortalı. Merak edenler için söyleyeyim,
‘DASK dışındaki konut paket poliçesi oranı nedir’ diye sorarsanız; Türkiye genelinde sadece 5 konuttan biri şeklinde bir tablo var.

Depremin etkilediği bölgeye bakıldığında ise, depremin merkez üssü olan Kahramanmaraş’ta zorunlu deprem sigortası kapsamında 210 bin konuttan, 112 bini sigortalı ki, bu da ilde her iki konuttan birinin depreme karşı sigortası olduğu anlamına geliyor. Depremin etkilediği iller arasında en yüksek sigortalılık oranı Gaziantep’te. İlde, konutların yüzde 65’e yakınının DASK poliçesi bulunuyor. En düşük sigortalılık oranına sahip il ise Diyarbakır. Diyarbakır’da sigortalanabilir 231 bin konutun 78 bini sigortalı. Depremin etkilediği 11 ile bakıldığında ise sigortalanabilir 2.6 milyon konuttan, 1.3 milyonu sigortalı. Daha açık bir anlatımla; Türkiye genelinde olduğu gibi depremin etkilediği bölgede her iki konuttan biri depreme karşı sigortalı.

22 YILDA 1.5 MİLYAR TL ÖDENDİ

Deprem bölgesinde arama kurtarma çalışmaları bitip, hasar tespit çalışmalarına başlandığında DASK tam anlamıyla devreye girecek. Sigortalı konutlara hasarları ödenmeye başlanacak. Depremin hemen ardından da DASK illere giderek çalışmalara hatta hasar ödemelerine başladı. Bu zaman zarfında da kimi çevrelerde, “DASK bu kadar büyük bir depremin altından kalkabilir mi” endişesi olduğunu duyuyorum.

Depremin neden olduğu hasarı şimdilik tahmin etmek pek olası değil. Şu kadarını söyleyeyim; DASK, özellikle Türk Reasürans’ın işletmeciliğine geçtiğinden bu yana büyük İstanbul depremine hazırlanıyor. Bugün için DASK, 117 milyar TL’lik hasar ödeme kapasitesine sahip. Nitekim DASK, kurulduğu 2000 yılından bu yana bin 112 depremde, hasar gören 115 bine yakın konut için toplam 1.5 milyar TL’ye yakın hasar ödemesi gerçekleştirdi. Bunların içinde en yüksek hasar ödemesini de 2020’deki İzmir depreminde yaptı.

DASK 117 MİLYAR TL ÖDEME GÜCÜNE SAHİP

Türk Reasürans Genel Müdürü Selva Eren, DASK’ın toplamda 117 milyar TL’lik ödeme kapasitesi bulunduğunu, bu ve benzeri birçok depremde hasarları tazmin edecek finansal güce sahip olduklarını söyledi. Eren, DASK’ın, finansal ve operasyonel hazırlıklarını olası büyük bir depreme göre yaptıklarını belirterek, DASK’ta biriken fonların toplamının 23 milyar TL olduğunu kaydetti. Selva Eren, “Sigortacılık tekniği çerçevesinde bu tutarın üzerine eklediğimiz reasürans korumasıyla toplamda 117 milyar TL’lik ödeme kapasitemiz var. Bu ve benzeri birçok depremde hasarları tazmin edecek finansal güce sahibiz” dedi.

30 BİN HASAR İHBARI

Kahramanmaraş merkezli büyük deprem felaketi sonrasındaki çalışmalara da değinen Eren, Ankara Olağanüstü Yönetim Merkezi’nde hummalı bir faaliyet yürüttüklerinin altını çizdi. Eren, “Depremden etkilenen vatandaşlarımıza en hızlı şekilde hizmet vermek amacıyla bölgede kuracağımız mobil ofislerin ve Deprem TIR’ının konuşlanacağı yerleri tespit ettik. Deprem TIR’ımız ilk olarak Kahramanmaraş’a yerleşerek hizmete başladı. Diğer mobil ofislerimiz ise 13 Şubat itibarıyla faaliyete geçecek” şeklinde konuştu.

Eren, “Alo DASK 125”, “e-devlet” ve DASK’ın internet sitesi aracılığıyla hasar ihbarı almanın yanında, diğer kamu kurumlarının yaptığı tespitler doğrultusunda da sigortalılardan ihbar gelmesini beklemeden hasar süreçlerini başlatıp, ödemeleri gerçekleştirdiklerine dikkat çekti. Şu ana kendilerine gelen 30 bini aşkın hasar ihbarını işleme aldıklarını söyleyen Eren, “Eksper görevlendirmelerine başladık. Depremin üzerinden 24 saat geçmeden ilk hasar ödememizi gerçekleştirdik
ve hasar ödemelerimizi hızla sürdürüyoruz” dedi.