Kira artışında yüzde 25 zam sınırının Temmuz 2024 itibariyle sona ermesi bekleniyor. Yüzde 25 zam sınırının uzatılmayacak olması bazı vatandaşları düşündürürken, bu durum "Ev sahipleri kiralarda fahiş artış yapabilir mi?" sorusunu gündeme getirdi.

İzmir'de yaşayan Avukat Ali Onar, yüzde 25 sınırın kalkmasıyla kiracıları nelerin beklediğini anlattı. Onar, vatandaşların paniğe kapılmaması gerektiğini ve ev sahiplerinin keyfi zam yapamayacağını söyledi.

Artışlar artık eskisi gibi enflasyona göre yapılacak. Onar, Borçlar Kanunu'nda kira tavan artış oranının yer aldığını belirterek, yıllık enflasyon ortalamasına (TÜFE) göre artış oranının belirleneceğini ifade etti.

Ali Onar, "Borçlar Kanunu'nun geçici maddesine eklenen bir maddeyle kira tavan artış oranı yüzde 25 olarak belirlenmişti. Eğer herhangi bir yasal düzenleme yapılmazsa Temmuz 2024 itibariyle yüzde 25'lik tavan oran sona erecek. Borçlar Kanunu'muzda kira bedellerinin belirlenmesi için bir 'tavan uygulaması' söz konusu. Bu, bir dengenin kurulması, makul bir kira bedelinin belirlenmesi için Borçlar Kanunu'muzda kira artış oranı mevcut; yani enflasyonun 12 aylık ortalaması alınacak. Temmuz ayında kira sözleşmesi sona eren bir kiracı için, kira sözleşmesinde bir hüküm yoksa 12 aylık enflasyon ortalaması alınacak. Takriben yüzde 70.9 gibi bir rakam olması öngörülüyor. Bunu aşması mümkün olmayacak," dedi.

12 aylık ortalamaya göre artış

"Taraflar arasında kira bedelinin artırılmasına ilişkin bir bedel belirlenmemişse, bu 12 aylık ortalamayla belirlenecek," diyen Onar, muhtemel bir kiracı ve ev sahibi arasındaki davada enflasyon oranının dikkate alınacağına vurgu yaptı.

Onar, "Merkez Bankası tarafından açıklanan aylık ve yıllık enflasyon miktarı ay bazında açıklandığı için belirlenen kira bedeli de buna göre olacak. Temmuz 2024'ün 12 aylık ortalaması yüzde 79 olarak açıklandığı takdirde, kira tavan miktarı yüzde 79 kadar arttırılabilir. Taraflar kendi aralarında kira artış yüzdesi belirlemiş olsalar dahi bu sözleşme geçerli olmaz. Herhangi bir dava söz konusu olduğunda mahkeme, tavan miktarını dikkate alarak karar verecektir. Yasa, kiracı ile ev sahibi arasında makul bir denge sağlamak istemektedir," diye konuştu.

"5 yıl dolduğunda tavan artışları gözetilmez"

5 yıl ve üzeri kira sözleşmelerine dikkat çeken Onar, "5 yılı doldurmuş olan sözleşmelerde böyle bir tavan miktarı yok. Dolayısıyla 5 yıl dolduktan sonra tavan miktarı gözetilmeksizin kira bedelinin artışı söz konusu olabilecektir. Bu elbette kiralayanın lehine olan bir durum," ifadelerini kullandı.

Onar, şöyle devam etti: "Ev sahipleri keyfi bir artış yapamayacaklar. Yüzde 100, yüzde 200 gibi artışlar yapamazlar. Kira sözleşmelerinde böyle bir hüküm olsa dahi bu söz konusu olamaz. Bir tavan miktarı belirlenmiştir. Bu tavan miktarını aşan artışlar geçersizdir. Dolayısıyla burada kiracının korunması söz konusu olur. Kiracı yasal yollara başvurursa, kanunda öngörülen artış bedelinin uygulanmasını talep etme hakkı olacaktır."

Avukat Ali Onar, son olarak kiraların mutlaka bankalar aracılığıyla, "kira" açıklaması yazılarak yatırılması gerektiğini de sözlerine ekledi.