İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Paterson Köşkü'ndeki çalışmaları ilgi çekici. Kentin belleğine kültürel, ticari dokunuşlar yapmış bir ailenin mirasının yaşatılması ve İzmir'in tarihi mekanlarının yeniden ayağa kaldırılması alkışı fazlasıyla hakediyor.

Bornova'da, İskoçyalı tüccar John Paterson tarafından 1859 yılında inşa edilen köşk, döneminin özgün mimari örneklerinden biri. Sadece bu yönü ile bile değer verilmesi gerekenlerden biri olduğunu ortaya koyuyor. 158 yıllık tarihi yapı,  2 yılda tamamlanması beklenen restore çalışmalarının ardından, yine Büyükşehir Belediyesi tarafından kültür amaçlı kullanılmak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı'na verilecek. Ve kentin kültürel etkinliklerinin yapıldığı merkezlerden biri haline gelecek.

38 odalı ve 2 bin metrekarelik kullanım alanına sahip köşk bittiğinde, belki de İzmir'in tarihinin gelecek kuşaklara devri açısından önemli bir işlev görecek. Zira Basmane'deki, Bornova'daki, Alsancak'taki, Karataş ve Buca'daki kötü durumdaki tarihi binalar hala İzmir'in kanayan yaraları durumda.

Dünyaca bilinen Kordon evlerinin üzerinden dozerle geçmiş büyüklerimizin davrandığı gibi hovardaca değil ince eleyip sık dokuyor Basmane, Alsancak, Karataş, Bornova ve Buca'daki binaları kurtarmak zorundayız.

Bakın TEKEL'in Alsancak'taki tarihi binaları terkedilmiş durumda. Evsizler içlerinde ateş yakarak ısınmaya çalışıyor. Kimsenin sesi çıkmıyor. Herkes gözlerini kapatmış, binalar ne zaman yıkılır, ne zaman yanar diye bekliyor.

Yıllardır buradan yazıyorum, Basmane'nin tarihi binaları için ne yaptık biz? Hepsinin bu şehrin yaşantısında yeri var. Hepsi kültürel birer miras, mimari birer hediye. Zira Bornova'daki köşklerin tamamı için, Karataş ve Alsancak'taki cumbalı evler için de aynı şeyleri söyleyebiliriz.

Peki ya Buca'daki Forbes Köşkü için ne yaptık? Forbes Ailesi, Paterson Ailesi'nden daha mı az değerli? Asla. Mimari açıdan en az Paterson Köşkü kadar muhteşem bir güzelliğe sahip. Buca'da yemyeşil bir ormanın içinde Perili Köşk modunda, İzmir'in vurdumduymazlığının kurbanı olmak için sıra bekliyor. Ben en kısa zamanda Paterson Köşkü gibi İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bir tarihi kurtarma operasyonuna Forbes Köşkü üzerinden başlamasını bekliyorum.

Zira Türkiye'deki en görkemli Levanten konaklarından biri olan Forbes'in muhteşem mimarisi ile tıpkı Paterson gibi İzmir'in kültürel hayatına olumlu bir etki yapacağını düşünüyorum.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı'na çağrımdır...

Paterson ile attığınız adıma büyük saygı duyuyorum. Bu adımın ilk olarak Forbes Köşkü ardından tüm Rum evleri ile devam etmesini istiyorum. “Satarlarsa talibim” açıklaması kanımca yeterli değil. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarihi evlerin satılmasını beklemek gibi vakit kaybı işlerin içerisinde olmamalı. Bundan tam 100 yıl önce dünyanın en kalabalık demografik yapısıyla bilinen İzmir'in iyileştirilmiş eski yapıları turizm için altın dolu bir sandık değerindedir.

NOT: Kültürel faaliyet denilince eklemeden geçemeyeceğim. Geçtiğimiz gün Folkart'ta açılan Bedri Rahmi Eyüboğlu sergisini tüm İzmirliler görmeli. Açıldığı günden bu yana sanata büyük hizmetler veren Folkart'ın ikiz kuleleri ve Mesut Sancak'a İzmir adına teşekkür ediyorum...

Unutmayın,  "Sevmek Güzel Meslek Reis" isimli retrospektif sergisi 12 Mart'a kadar ücretsiz gezilebilecek.