TUKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez, topraktan veya maket üzerinden konut satın almanın getirdiği riskler ve dolandırıcılığın toplumsal sonuçları hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Ölmez, ülkemizdeki ekonomik gelişmeler sonucunda orta boy tasarruf sahiplerinin birikimlerine yatırım arayışına girdiğini, ancak konut kredilerine ulaşmanın zor ve maliyetli olması nedeniyle topraktan/maket üzerinden konut satışlarının yaygınlaştığını belirtti. Bu durumun çok sayıda konut mağdurunun bulunduğu ülkemizde yeni mağdurlar yaratma riski taşıdığına dikkat çekti.

Ölmez, konut satışlarında dikkat edilmesi gereken hususları sıralayarak, vatandaşların dolandırıcılıklardan korunması için şu önlemleri önerdi:

- Satıcı/yüklenici hakkında bilgi almalılardır. Yeterli ekonomik gücü olmayan yüklenicinin inşaatı bitirememe ihtimali yüksektir. Burada yüklenicinin de krediye ulaşmakta zorlanacağı ve pahalı olması dikkate alınmalıdır.

- Alışverişte, Kat irtifakı kurulmuş tapu alınmalıdır. Kesinlikle, sözleşmeye dayalı ve hisseli tapuyla işlem yapmamalıdırlar.

- Kat irtifaklı tapu alınırken, taşınmaz üzerinde, kısıtlama ( ipotek, haciz, bazı beyanlar gibi) varsa alınmamalıdır. Bunun için sözleşme imzalanmadan satıcıdan takyidatla tapu kaydı istenmelidir.

- Ana taşınmaz, kat karşılığı alınmışsa, Yüklenicin teminat ipoteği verip vermediği, verildiyse, ipotek sözleşmesi incelenmelidir.

- Satış sözleşmesi, noterden yapılmalıdır. Sözleşmedeki ödemeler, İnşaatın ilerlemesine bağlı olmalıdır.

- Sözleşmeden bağımsız kambiyo senedi verilmemelidir. Kambiyo senedi verilirse mutlaka, sözleşmede bu senetler yazılmalı ve senetler üzerine, sözleşmeye bağlı olduğu yazılmalıdır..

- Sözleşmelerin, “sözleşme koşulları” ile birlikte temlik edilebileceği yer almalıdır.

- Sözleşme yapılırken, mutlaka profesyonel destek alınmalıdır.

Bu gün itibariyle Ülkemiz de; hakkını arayabilen ( sesini duyurabilen)300.000 civarında konut mağdur ve sayısı bilinmeyen sessiz mağdurlara yenilerinin eklenmemesi için, alıcı vatandaşlarımızın yukarıda saydığımız hususları uygulaması gerekirken, inşaatla ilgili mesleki örgütlerin, meslektaşları üzerinde öz denetim uygulaması gerekmektedir.

Mevcut konut dolandırıcılıklarına gördüğümüz gibi; inşaatlara bir miktar yatırım yapılmakta ve inşaatlar yarım kalmaktadır. Bu yatırımlar genellikle belli bir süre sonra, yıpranmakta ve kullanılmaz hale gelmektedir. Dolandırılan paralarla yapılan bu aldatma yatırımlara harcanan paralar, milli servetin israf edilmesidir.

Bu olaylar; belli süreçten sonra adli makamlara intikal etmekte, kolluk güçlerimiz için işgücü ve masraf olmaktadır. Mevcut ve olası tüm mağdurlar, genellikle mağduriyetlerinin giderilmesini Devletten talep etmektedir. Kamu otoritesi bu zararları karşıladığında, vergilerimizde karşılanmaktadır. Dolandırıcılıktan elde edilen önemli miktarda paramızın da yurt dışına çıktığı da düşünülmelidir.

Özetle, dolandırıcılık, kaynaklarımız art niyetli kişilere basiretli davranmayan vatandaşlarımızın birikimlerini kaptırması sadece kendilerine değil toplumumuza da zarar vermektedir.

Bu nedenlerle, kamu otoritesinin de ivedi ve caydırıcı önlem almasının gerekli olduğunu düşünüyorum.