Yıllardır, özellikle hava sıcaklığının kırk derecelere yükseldiği yaz aylarında çıkan orman yangınları yürekleri dağlıyor.
Her yeni çıkan yangın bir öncekini, daha öncekini unutturuyor ve mevcut olanı en kötüsü olarak değerlendiriyoruz.
Çıkan yangınlara hemen neden ve suçlu arayışına giriyoruz. Her kafadan bir ses çıkıyor. İşin içine neler girmiyor ki...
Öncelikle işin içine doğal olarak siyaset giriyor. Devlet yönetimi, yerel yönetimler, ilgili bakanlıklar diye sıralanıyor ve en sonraya halk, bizler kalıyoruz. En çok konuşan, kritik yapan da bizler oluyoruz.
Evet çağımız teknoloji çağı, bilgiye kolay ulaşıyoruz. Ulaşıyoruz da doğru bilgi kadar yanlış bilgi de var yazılı ve dijital kaynaklarda. Maalesef yanlış bilgiyi denetleyecek bir sistemde yok. Eğer farkındalığınız yok ve sorgulama yeteneğiniz de zayıf ise yanlış bilgiler sizden bir başkasına da yanlış intikal ederek bilgi kirliliği oluşuyor.
Nitekim İzmir'de çıkan son yangınlarda sosyal medyada 2021 yılına ait bir video güncel bir video gibi birçok kişi tarafından paylaşıldı. Sağlıksız bilgi yaymak tehlikelidir. Kurumları, kişileri, verilecek kararları yanlış etkiler.
Gelin biraz ormandan bahsedelim. Çoğunuz elbette biliyorsunuz ama bazen bilgileri tazelemek iyi gelir. Doğru sandığımız yanlışları veyahut eksikleri görebiliriz.
Genelde orman denince aklımıza sadece ağaçlar gelir. Oysaki orman bir ekosistemdir ve bu sistemde ağaçlar dışında çalılar, otsu bilgiler, hayvanlar, mikroorganizmalar bulunur. Pek tabi ki bu dengenin içinde hava, su ve toprak da sayılmalıdır.
Peki orman yangını deyince aklımıza ne gelmelidir?
Orman yangınları topraktan ağacın tepesine kadar uzanan mesafede bulunan tüm yanıcı malzemelerin yanmasıdır.
Birçoğunuz biliyor ise de tekrarlayalım. Yangın Üçgeni dediğimiz oksijen, yanıcı madde ve tutuşma sıcaklığı faktörleri yangını meydana getirir. Bilindiği üzere ormanda oksijen ve yanıcı malzeme hayli mevcut. O zaman asıl sorun nedir? Tutuşma sıcaklığını sağlayacak kaynağın oluşması.
Yangınların can alıcı noktası da bu değil midir?
Açıkçası yıldırım düşmesi ve kasıtlı çıkarılan yangınlar yüzdeye vurulduğunda hayli düşük kalır. En yaygın faktörler ne yazık ki insan faktörünün devreye girdiği anız yakma, sigara izmariti, enerji nakil hatlarından çıkan kıvılcımlar, piknik ateşi ve çoban ateşi gibi ihmal-kaza kategorisine giren etkenlerdir.
Peki yangınları önlemek için neler yapılmalı detayına girelim desem hepiniz birçok kaynaktan ulaşabileceğiniz için burada yazmanın pek bir esprisi olmayacaktır.
Ancak konuyu bağlarken kendi düşüncelerimi iletmek istiyorum.
Bunlardan ilki çocuklarımıza ilk ve orta eğitim sürecinde orman yangınları yanısıra diğer doğal afetler konusunda bilgilendirmeler yapılmalı, şartlar uygunsa tatbikatlar yaptırılmalıdır. Yetişkinler için belediyeler ve muhtarlıklar vasıtasıyla seminerler verilmelidir.
Çok önemli bir konuda yaptırımlardır. Özellikle orman yangınına sebebiyet verenler ağır cezaya tabi tutulmalıdır.
Lafın özü, sözün sonu siz değerli okurlarım lütfen bilimin ışığında hareket edin. Kulaktan dolma bilgilere itibar etmeyin. Dünyanın daha yaşanılır olması için sorun odaklı değil, çözüm odaklı olmamız gerekir.
Sevgiyle kalın, esen kalın...
Belgin Koçer
YORUMLAR