Çocuğumun yanında ağlamam doğru olur mu?

Bu köşe yazımda son zamanlarda stres yaşayan anne babalardan gelen sorulardan birini yanıtlayacağım. Birçok anne baba çocuklarının yanında duygularını göstermenin, onların duyabileceği bir yerde ağlamanın ya da öfkelenmenin doğru olup olmadığını merak ederler.
Anne babalar olarak çocuğunuzun yanında ağlama ihtiyacı hissederseniz sadece nasıl ağladığınızın farkında olmanız önemlidir. Ağlamak doğal bir ihtiyaçtır böyle bir şeyi baskılamak uzun vadede zarar verecektir. Fakat çocukların ağladığınız taktirde anne babalarına danışmanlık ya da terapistlik yapması beklenemez. Onlardan böyle bir şey istemek haksızlık olur. Ağlamaya ihtiyacınız varsa, çocuğunuzun size ilgi göstermesini beklemektense yalnız ağlamanız ya da sizinle ilgilenecek bir başka yetişkinin gelmesini beklemeniz daha doğru olur. Kabul edici bir dinleyiciye ağladığımız takdirde ihtiyaç duyarız. Ama bazen olur ya kendinizi tutamayıp çocuğunuzun yanında ağlıyorsanız ona sizi dinlemesi ya da sizin duygularınıza katılması için baskı yapmamaya çalışın.
Çocuklar anne babaları ağladığında korkabilirler. “Dağılmadığınıza” , onlara hâlâ bakabileceğinize ilişkin güvenceye ihtiyaç duyabilirler. Bu durumda çocukların yaşayabileceği bir başka duygu da “suçluluktur”. Çünkü çocuğunuz kendisini, üzüntünüzün ya da öfkenizin doğrudan nedeni olarak görebilir. Ağlamanızı tetikleyen çocuğunuzun yaptığı bir şey olsa bile, kendisini sizin duygularınızın sorumlusu olarak hissetmesine neden olmamalısınız.
Öfkenizi ifade ederken çok dikkatli olmalısınız. Bağırmanın, tehdit etmenin, şiddete ve yıkıcı davranışlara başvurmanın çocuklar için hiçbir yararı yoktur ve korkutucudur. Azarlama ya da vurma ihtiyacı duyuyorsanız bu ihtiyacınızı bir yastığa vurarak giderebilirsiniz, yeter ki çocuğunuz hedefin kendisi olduğunu hissetmesin. Ama yetişkinlerin son derece zararsız bir şekilde yastığa bağırarak da olsa öfkelerini ifade etmeleri, çok küçük çocuklara ya da geçmişte öfkeli bir yetişkinin vurduğu çocuklara ( ya da başkalarına yönelik öfkeye eşlik eden şiddete tanık olmuş çocuklara) ağır gelebilir.
Anne babaların çocukların önünde bu anlatılan önerilere özen göstererek ağlaması, çocuklara duygularını açıkça ifade eden bir yetişkin rol modeli oluşturacağı için, hem kendileri hem de çocukları açısından olumlu bir deneyim olabilir. Çocuklar her yaştan insanın ağlayabildiğini ve ağlamanın çocukça bir şey olmadığını görmüş olurlar. Anne babalarının duygularını gösterdiğini, iç dünyalarını açığa çıkardıklarını fark etmiş olurlar. Bütün bunlar, ebeveyn-çocuk ilişkisini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Ayrıca anne babalar zararsız bir biçimde ağlayıp öfkelenme özgürlüğüne sahip olurlarsa, bu duygularını çocuklarına karşı gösterme ihtiyaçları azalır. Bir ebeveynin çocuğuna vurmaktansa kanepeye vurmasının herkes için daha iyi olduğu açıktır. Anne babaların öfke ve gözyaşlarıyla duygularını boşaltmaları, çocuklarına karşı daha sevecen ve nazik davranmalarına, onlarla daha çok ilgilenebilmelerine olanak sağlar.
Sonuç olarak öfkelenme ve ağlama duyguları insanda doğal bir ihtiyaç olduğu için kendinize ve çocuğunuza bu özgürlüğü tanıyın. Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle.

Uzman Klinik Psikolog/Aile Danışmanı
Buse Baltalılar