Yeni doğan-1 yaş dönem özellikleri

Serimizin ilk kısmını yayınlayacağım yazıyla herkese merhabalar, keyifli pazarlar. Bundan sonra her pazar günü siz değerli ebeveynlere çocukların yaş dönemi özellikleri, genel gelişim özellikleri ve özellikle sizin merakla beklediğiniz anne baba tutumları nasıl olmalı bunlar hakkında bilgilendireceğim.
Öncelikle 0-2 yaş dönemi anne bebek bağlanması dönemidir. Bebek ilk doğduğu andan itibaren annenin veya bir bakıcının onun temel ihtiyaçlarını karşılamasına bağımlıdır. Öncelikle bu ihtiyaçların sevgi dolu bir ortamda karşılanması bebeklerin yaşamsal ihtiyacıdır.
Yenidoğanın ihtiyaçları: Sıcaklık, fiziksel temas(dokunma ve kucağa alma), ağlamalarına hemen yanıt verilmesi, altının hemen alınması ve acıktıklarında hemen emzirilmeleri.
Hareket olanağı ve yaşam alanı son derece sınırlı olan bebeğin gördüğü özen ve sevgi ihtiyaçlarının duyarlılıkla karşılanması onun gelişimini olumlu yönde etkiler. Annenin ses tonu, çocuğu tutuş biçimi, gereksinimlerini karşılamadaki dakikliği çocuğun yeni geldiği bu yabancı dünyaya bakış açısını etkiler. Annesi ağlarken onu şefkatle kucaklıyor, meme verirken tatlı sözler söylüyor ve altı ıslanır ıslanmaz onu rahatlatmak için önlem alıyorsa çocuk fiziksel, bilişsel ve sosyal alanda gelişimini daha rahat tamamlar. Genel huzursuzluk hali de son bulur. Aksine anne çocuğun karnını doyurmayı güç bir görev gibi kabul edip onu sertçe kucağına alıyor ve katı bir tutumla davranıyorsa veya baba bebeğin ağlamasından rahatsız olduğunu belirtiyorsa çocuğun dünyaya güvenle bakabilmesi mümkün olamaz. Gelişimi de olumsuz yönde etkilenir.
Bebeklerin hareket etme özgürlüğünün olması ve motor becerilerini geliştirmeleri son derece önemlidir. 1 yaşında veya emekleme döneminde olan çocuğunuz varsa öncelikle çocuğunuzun bulunduğu ortamı güvenli hale getirmek elzemdir. Çünkü yaş dönemi özelliklerinden bir tanesi de bulunduğu ortamı keşfetmektir. Keşif aşaması olan bu dönemde beyin gelişimini desteklemek açısından elinin altındaki her şeyi rahatça karıştırabilirsin diye kırılabilecek eşyaları ortadan kaldırmak gerekir. Yanlış yöne mi gidiyor? Kızmak veya bağırmak yerine yakalayıp doğru yöne sevk etmek, davranışlarını yönlendirmek talimatlarımızı bedeniyle algılayabileceği biçimde iletmek sözlü bir komuttan daha etkili olur. Ayrıca 1 yaşındaki çocuklar kuralları kavrayamaz dolayısıyla onlara uyamaz. 1 yaşındaki bir çocuk, ne tehlike ne yasak tanır; her şeye dokunur çünkü henüz bu konularda bilince sahip değildir. Bize göre koyduğumuz sınırlamalar çok açık olsa da ona hiçbir şey ifade etmez. Çünkü bunları ancak 4 veya 5 yaşına kadar algılayabilir. O yüzden kural koymak veya hayır diye bağırmak yerine yapabileceği şeyi göstermek bu dönemdeki çocuğunuz için oldukça önemlidir. Beyni olumsuzluk içeren öğeleri algılamakta zorlanır bunu unutmayın.
Bazen anne babalar çok sevgi göstermenin ve kucağa almanın bebeklerin daha da fazlasını istemelerine neden olmasından korkarlar. Bebeklerinin anne babalarına bir dakika huzur vermemelerinden endişelenirler. Mantık tamamen terstir. Bebekler yalnızca ihtiyaçları olduğu kadarını isterler. İhtiyaçları karşılandığında tatmin olurlar. Sevgi dolu yaklaşım ve ses tonu da önemlidir. Ayrıca Dil bilişsel gelişimi desteklemek açısından bebekle ilk doğduğu andan itibaren konuşmak sosyal iletişim kurmak açısından da önemlidir. Bebekler sözcüklerle yanıt verebilmeye başlamadan önce söylediklerimizi anlamaya başlarlar. Agularına karşılık vermek, babıldama döneminde konuşabilmelerini desteklemek, fırsat vermek ilerideki kuracağı iletişimi de destekler.
Özetlemek gerekirse 0-1 yaş dönem özellikleri itibariyle bebeğin gelişimi açısından, bağlanma ve ihtiyaçlarının karşılanması açısından anne babanın desteğini gerektiren bir dönemdir. Mümkün olduğu kadar anne ve babalar olarak desteklemek gerekiyor.

Bir sonraki yazı serimizde 2 yaş dönem özelliklerini, genel gelişim özelliklerini, 2 yaş sendromunu ve genel yaklaşımımızın nasıl olması gerektiğini anlatan bir yazı yazacağım. Yazdığım konular ile ilgili yorumlarınızı bekliyor olacağım. Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle hoşçakalın. Tekrardan keyifli pazarlar

Uzman Klinik Psikolog/Aile Danışmanı
Buse Baltalılar