'BENİM BAŞIMA GELMEZ' VARSAYIMI...

Görülmez kaza, akıl almaz olay dediğimiz şey, aslında bir insan mantığının, zekasının ve vicdanının kabul edemeyeceği bir nedenle vuku bulan şeyin sebebini idrak edememekle alakalı olmalı. Hayatın akışının, bir anın içine hapsolduğu yerde insanın kaybolduğu, duygularının donduğu, idrakının kapandığı, organizasyonunu kaybettiği ana dönüşüveriyor kazalar bazen.

Öyle bir gündü benim için. Üzerinden bir süre geçtiğinde, o an nutkumun tutulması ile edemediğim tek cümle, yapamadığım muhakeme, şimdi formüle ettiğim beylik laflar haline geldi.

Yıllardır Türk Psikologlar Derneğinin Travma, Afet ve Kriz Birimi Psikososyal Destek çalışmaları içinde yer alan ve 30 Ekim İzmir depreminin etkilerini yaşayan bir psikolog olarak çok sayıda deprem mağduru insanının öyküsünü dinledim. Ekmek teknesi dükkanı, koca binanın enkazı altında kalan bir danışanımın o an donakalıp kaçmaması; en kaz altından 72 saat sonra kurtarılan bacaklarını kaybetme korkusu yaşayan danışanımın sağlam çıkamazsa ölmeyi dilemesi; rüyalarında devam eden depremlerde, çocuklarını kaybetme endişesi olan danışanımın uzun süre çocuklarından ayrı yatamaması; daha önce yaşadığı İstanbul depreminde evini kaybeden danışanımın yeni kayıplarla başedememesi; bir tek eşyasını bile enkaz altından çıkaramayan danışanımın ana ata yadigarlarını kaybetmesinin yası; riskli olan binalarına giremeyen danışanımın bir kaç fotograf albümü alabilmek için yetkililerle girdiği mücadele...ve bu listeye eklenecek yüzlerce yaşantının sonucu, sebebi ile bağlantılı. İHMAL.

İhmalin ne sonuçlar doğurabileceğini bazen tahmin etmek zordur örneğini yaşayana kadar. Mutfak dolapları, monte edildiği yerden kurtulup içinde bulunan cam eşyaların ağırlığı ile üzerime düşmesi sırasında yaşadığım zelzelenin etkisini, insan eli ile yapılan bir işin, işçiliğin insan hayatına mal olabileceğine şahit olan biri olarak yazmak İstedim. Halen duvardan gelen gıcırtı ve devrilme sesinin ardından, kafama aldığım darbenin kulaklarımda yarattığı uğultu, cam kesiklerinin acısını hissetmeden enkazın altından çıkma mücadelem, ardından odadan odaya bilinçsizce sekseklemem, yardım istemeyi akıl bile edememe anım gözümün önündeyken yazıyorum. Başıma gelenin tam olarak ne olduğunu anlamlandırmaya çalışırken ve niçin benim başıma geldiğini sorgularken yazıyorum. Diğer hiç bir eşyanın kaybı, anne yadigarı sütlü kahve takımlarımı kaybetmiş olmanın derin hüznü ile boy ölçüşemezken yazıyorum. İçinde bulunduğum durumdan çıkıp sağlıklı yaşamıma, günlük telaşıma dönebilecek miyim diye kendime sorarken yazıyorum. Olaydan sorumlu olan kişilere duyduğum öfke ile yazıyorum.

Herkes kendisi için ideal olan ev tasarımı, servis edildiğinde, o eve sahip olma arzusu duyar. Kendisini o evin içinde hayal eder, evin bölümlerini kullanırken düşünür, heyecan duyar. Daha eve yerleşmeden duygusal yatırım yapmaya başlar. Yerleştikten sonra kurulan bağ ile yaşadığı yer, korunağı, sığınağı, güven ve huzur içinde yerleştiği yer haline gelir. Taki ki, olağan dışı bir kriz, bir afet, bir yıkım yaşayana dek.

Ülkemizde deniz kumundan karılan harçlar, sağlamlaştırılmamış zeminler, kesilen kolonlar, binaların nasıl bir zelzele sırasında yıkılma sebebi ise, duvara sürülen sıvanın niteliği, dolabın ağırlığı ile orantısız, montaj, vidalama, uygunsuz sabitlemenin yapılması aynı öneme sahiptir, bir sarsıntının yıkıcı etkilerini yaşamak için. Eşyaların sabitlenmesi ise depremle mücadelede önemli bir müdahale yöntemidir.

Kiralayacağınız ya da satın alacağınız binanın deprem yönetmeliğine uygunluğunu sorgularken, albenisi ile sizi etkileyen evin iç dekorasyon malzemesinin modernliği, şıklığı kadar, o malzemeyle yapılan işçiliği kalitesini de sorgulamak gerektiğini; göstermelik, süslenen vitrinlerle dolu işler ürettiğimizi farkederek, yeniden hatırlatmak istiyorum.

Yapı denetim sistemleri mal sahibinin, mal sahibi müteahhitlerin, müteahhitler çalıştıkları taşaron firmanın usta ve işçilerinin yaptıkları işten sorumludur, sorumlu da olmalıdırlar.

Lütfen işi kadere, şansa, mal, mülk sahibinin insafına bırakmayın, kiraladığınız, aldığınız mekanın güvenliğini de satın alın ki, geleceğiniz, umutlarınız, planlarınız aldığınız fiziksel, ruhsal, maddi hasarlarla ipotek altına girmesin. Sağlıkla ve emniyetle yeni bir güne uyanmak dileğiyle.